minimallisme: PAWILON EMILIA / MUZEUM SZTUKI NOWOCZESNEJ

Na początek obiekt dość nietypowy. Modernistyczny pawilon handlowy, który doskonale sprawdza się jako siedziba Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Za kilka dni kończy się czteroletni okres, w którym muzeum tymczasowo funkcjonowało w tej wyjątkowej przestrzeni. Zanim się pożegnamy zajrzyjmy do środka.

W styczniu 1970 roku w Warszawie został otwarty pawilon meblowy "Emilia". Gdy powstawał był największym tego typu obiektem w Polsce. W pełni przeszklony, przykryty falującym dachem szybko zaczął budzić zainteresowanie nie tylko mieszkańców stolicy. Projekt został zrealizowany w latach 1967 - 69, a jego autorami byli architekci Marian Kuźniar i Czesław Wegner.

Pawilon "Emilia" to część większego kompleksu, który składa się z budynku mieszkalnego i obiektu handlowo - usługowego. Aby ułatwić komunikację, na poziomie pierwszego piętra wprowadzono łączniki, które pozwalały na swobodny przepływ osób między przestrzenią sklepu, a biurami i kawiarnią usytuowanymi na najniższych kondygnacjach bloku. Pomiędzy budynkami powstało wyjątkowe miejsce - wąski dziedzinie. Kiedy "Emilia" pełniła funkcję pawilonu handlowego oferującego wyposażenie do domu, tu prezentowano meble ogrodowe.

Dziś z tego zacisznego zakątka zlokalizowanego w samym środku tętniącego życiem miasta można obserwować, to co dzieje się muzeum. Dwie kondygnacje budynku przeznaczono do prezentowania sztuki, a obszerna część podziemna to miejsce spotkań, wykładów i prelekcji. Duża, otwarta, pozbawiona zbędnych podziałów przestrzeń pawilonu doskonale nadaje się do celów wystawienniczych, a jego lekka stalowa konstrukcja z transparentną fasadą i subtelnym detalem współgra z otoczeniem.

14 maja 2016 to ostatni dzień funkcjonowania MSN w tymczasowej siedzibie. Jaki los czeka pawilon "Emilia" nie wiadomo. Przyszły właściciel planuje jego wyburzenie i zastąpienie kolejnym wieżowcem. Wojewódzki konserwator zabiega o ochronę i wpis do rejestru zabytków, stołeczny - sugeruje przeniesienie i odtworzenie obiektu w pobliżu Pałacu Kultury i Nauki.

W 2006 roku dzięki porozumieniu zawartym między Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa oraz Urzędem Miasta Stołecznego Warszawa powstało Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Od 2008 roku instytucja prowadzi swoje działania w tymczasowej siedzibie na ul. Pańskie, a w 2012 roku otwiera przestrzeń wystawienniczą w zlokalizowanym w sąsiedztwie pawilonie "Emilia".

Docelowa siedziba MSN ma mieścić się na placu Defilad. Nowy budynek miał powstać szybko, jednak obiektu wciąż jeszcze nie zrealizowano. Pierwszy międzynarodowy konkurs na projekt gmachu muzeum ogłoszono w 2005 roku, ale ze względu na zbyt skomplikowane wymogi formalne został zawieszony. Wyłoniony w drugim konkursie projekt Christiana Kereza z 2007 roku również nie doczekał się realizacji. Ostateczną koncepcję przygotowała nowojorska pracownia Thomas Phifer and Partners. Pracę nad obiektem rozpoczną się w 2017 roku, a pierwsi zwiedzający pojawią się tu wiosną 2020.

Dziś Muzeum Sztuki Nowoczesnej zajmuje się organizowaniem wystaw, wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Prowadzi wykłady, debaty, seminaria oraz programy badawcze, wydaje publikacje i gromadzi kolekcje, która będzie prezentowana w nowym gmach. W centrum jego zainteresowania znajduje się sztuka wizualna - projekty graficzne, wzornictwo i architektura. W posiadaniu muzeum jest już ponad 250 dzieł sztuki współczesnej polskich i zagranicznych artystów.