Międzynarodowe Biennale Architektury w Wenecji to największe i
najważniejsze wydarzenie w architektonicznym świecie. Po raz pierwszy odbyło
się blisko 40 lat temu. Od tej pory każda kolejna edycja przyciąga do Włoch
prawdziwe tłumy odwiedzających - przyjeżdżają by przyjrzeć się wystawie głównej
oraz sprawdzić jak poszczególne kraje poradziły sobie z interpretacją
tematu zadanego podczas festiwalu.
Weneckie wystawy mają dość długą historię. Pierwsze Biennale odbyło się w
1895 roku - zaprezentowano na nim głównie sztukę dekoracyjną. W kolejnych
latach wydarzenie zaczęło się rozrastać i gościć widzów także spoza słonecznej
Italii. Na początku XX w. rozpoczęto budowę pawilonów narodowych, w których
coraz chętniej wystawiano sztukę nowoczesną. Pierwszy - belgijski powstał w
1907 roku, w 1914 było ich już 17. Polska swój pawilon otworzyła na początku
lat 30-tych.
II Wojna Światowa zatrzymał aktywność Biennale. Do tworzenia ekspozycji
powrócono dopiero w 1948 roku. Na pierwszej powojennej wystawie pokazywano
prace Chagalla, Magritte’a, Picasso oraz słynną nowojorską kolekcję Peggy
Guggenheim. Kolejne edycje gromadziły najlepsze przykłady, już nie tylko europejskiej,
ale także międzynarodowej sztuki awangardowej, a wśród prezentowanych artystów
pojawiali się: Matisse, Dufy, Pollock czy Calder.
Późniejsze lata to czas zmian w funkcjonowaniu festiwalu. Jedną z nich było
wydzielenie kilku obszarów działań, m.in. powstała część poświęcona
architekturze. W 1980 roku, pod hasłem: „The Present of the
Past” („Obecność Przeszłości”), odbyła się I Międzynarodowa Wystawa
Architektury. Następne edycje zrealizowano w 1982, 1985, 1986, 1991 i 1996
roku.
Od 2000 roku Biennale Architektury organizowane jest regularnie, co 2 lata, wystawy
można oglądać w Arsenale i w parku (the
Giardini) – gdzie znajdują się kilkadziesiąt pawilonów narodowych. Coraz
częściej wydarzenia towarzyszące i ekspozycje pojawiają się także w
innych częściach miasta. Każda edycja ma swojego kuratora, a podczas festiwalu
najciekawsze wystawy i najlepsi architekci otrzymują statuetkę z podobizną
weneckiego lwa.
W 2002 roku kuratorem VIII Biennale
został Denyan Sudijc – dyrektor Design
Museum w Londynie i autor wielu publikacji poświęconych zagadnieniom
związanym z architekturą i wzornictwem (napisał m.in. „Język rzeczy” i „B jak Bauhaus. Alfabet współczesności”).
”Next” stało się hasłem tej odsłony festiwalu, a wystawy odwiedziło ponad
100 tys. osób. Tematy główne kolejnych edycji to: ”Metamorfozy” oraz „Miasta,
architektura i społeczeństwo”. Rok 2008 był szczególnie ważny dla Polski -
podczas XI Biennale Pawilon Polski i ekspozycja „Hotel Polonia. Afterlife of Buildings” (przygotowana przez Jarosława
Trybusia i Grzegorza Piątka) została nagrodzona Złotym Lwem.
"Fundamentals" – XIV
odsłona festiwalu miała miejsce w 2 lata temu. Pieczę nad wydarzeniem sprawował
holenderski architekt i publicysta Rem
Koolhaasa. Wszystkie wystawy można było oglądać wyjątkowo długo, bo aż przez
6 miesięcy - w tym czasie Wenecję odwiedziło 228 000 zwiedzających.
Jak będzie w tym roku przekonamy się niebawem, następna edycja rozpoczyna
się już za kilka dni.
